کد مطلب:28445 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

اين كه بعضي از پيامبران مرتكب گناه شده اند با عصمت پيامبران چگونه است اگر حضرت زينب جزء معصومين نيستند پس حتما مرتكب گناه شده اند، آيا صحيح است

معصوم كسي است كه احتمال انجام «گناه و خطا» از او مردود است؛ يعني، محال است مرتكب گناه و خطا شود. البته نفي امكان گناه و اشتباه مراتب متعددي دارد، اولين مرتبه عصمت - كه همه پيامبران داراي آن بوده اند - در سه چيز است: 1- عصمت در تلقي و دريافت وحي؛ يعني، پيامبر هرگز در مقام دريافت وحي دچار خطا، اشتباه، نسيان نمي شود. نتيجه اين عصمت اين است كه: اولاً، پيامبر وحي الهي را تماماً (نه ناقص) دريافت مي دارد. ثانياً، آنچه دريافت مي كند عين حقيقت است، نه ساخته اوهام و خيالات و يا القائات نفساني و شيطاني؛ برخلاف تجربه هاي بشري كه گاهي ممكن است آميخته با اوهام و پندارهاي واهي باشد و اين يكي از تفاوت هاي اساسي بين «تجربه نبوي» و «تجربه بشري» است. 2- عصمت در مقام تبليغ و ابلاغ؛ يعني، پيامبر در دعوت به سوي دين و ابلاغ پيام الهي از هرگونه گناه و خطا پيراسته است؛ لاجرم: الف) همه يا بخشي از پيام الهي را فراموش نمي كند. بنابراين آن را تماماً و بدون اندك كاستي ابلاغ مي كند. ب ) در مقام ابلاغ وحي عمداً چيزي از خود نمي افزايد. ج ) در مقام ابلاغ وحي سهواً و اشتباهاً سخن ديگري را به جاي پيام الهي به خورد مردم نمي دهد. 3- عصمت در عمل؛ عصمت عملي در نازل ترين مرتبه آن اين است كه پيامبر(ص) در انجام مفاد وحي از گناه و لغزش مصون است؛ يعني، اولاً عمداً گناه نمي كند. ثانياً سهواً در اجراي دستور الهي كه به او ابلاغ شده گرفتار خطا و اشتباه نمي شود. ابعاد سه گانه ياد شده، نافي ترك اولي نيست و آنچه كه توسط برخي از پيامبران روي داده، همه ترك اولي بوده است، نه گناه و خطا در اجراي آنچه به ايشان از جانب خداوند وحي شده بوده است. نكته ديگري كه بايد به آن توجه كنيد اين است كه در آنچه درباره حضرت زينب(س) نوشته ايد گرفتار خلط و مغالطه بزرگي شده ايد و آن اين است كه «نفي عصمت» را مساوي با «ضرورت گناه كردن» دانسته و فكر كرده ايد كه چون ايشان معصوم نبوده اند، پس حتماً مرتكب گناه شده اند؛ در حالي كه مقام عصمت خيلي بالاتر از گناه نكردن است و بسيارند كساني كه معصوم نبوده و گناه هم نكرده اند. براي روشن شدن مسأله بايد تعريف عصمت را شناخت. عصمت صرفاً به معناي گناه كردن نيست؛ بلكه استحاله وقوع گناه از سوي معصوم است، ولي از غيرمعصوم صدور گناه محال نيست؛ بلكه ممكن است، نه اين كه لزوماً گناه از او سر زند. بنابراين عصمت؛ يعني، ضرورت سلب معصيت و عدم عصمت به معناي سلب ضرورت است، نه ضرورت ايجاب.